Duizenden bidons belanden jaarlijks in de prullenbak. Alleen al wielerploegen gebruiken 30.000 tot 60.000 van deze plastic drinkflessen per ploeg per jaar. Dat kan beter, dachten Marianne Vollebergh en Joris Petterson, beiden ondernemers op het gebied van circulaire economie. Daarom ontwikkelden ze SAAR: een bedrijf dat bidons inzamelt, verwerkt en produceert tot andere sportmaterialen.
Het bidon-avontuur van Vollebergh en Petterson begon in de zomer van 2022 met deelname aan de CIRCO Track naar aanleiding van de Sportinnovator-challenge Circulaire Sportmaterialen. Vollebergh: ‘We hebben ervaring met het bedenken van nieuwe toepassingen voor afvalmaterialen en kennis van de opbouw van grondstoffenketens. In de sport valt er wat dat betreft nog veel te winnen. Tijdens het volgen van de CIRCO Track onderzochten we hoe we sportmaterialen als grondstoffen kunnen inzetten. Enerzijds omdat veel van die materialen na gebruik nu in de afvalverbranding belanden, anderzijds omdat mensen vaak geneigd zijn om die steeds nieuw te kopen.’
Plastic uit bidons als grondstof
De ondernemers kwamen tot bidons als input voor een circulair systeem. Vollebergh: ‘Daar zijn er nu eenmaal veel van in omloop in alle takken van sport. We wilden het plastic van die bidons gebruiken als grondstof voor andere sportmaterialen, zoals medailles, hordes en spatborden.’
Voor het inzamelen van de bidons keken Petterson en Vollebergh in eerste instantie vooral naar de wielersector. Petterson: ‘Onze aanname was dat we daarin de grootste kans van slagen hadden, omdat we wisten dat het verbruik van bidons daar zo groot is. In de praktijk bleek het moeilijk om connecties met de wielerploegen te maken. Hun focus ligt op presteren. Ze voelen nog niet de urgentie om met dit thema iets te doen. Daarom verlegden we onze koers naar sportketens zoals klimhallen, spinningclubs en gyms. Die bleken juist te staan springen om een oplossing voor de vele bidons die bij hen in de gevonden-voorwerpen-bak belanden.’
In de daaropvolgende periode zetten Vollebergh en Petterson een keten op. Petterson: ‘In Pantar, een sociale werkplaats, vonden we een eerste logistieke partner. Zij waren bereid om het vervoersaspect in de regio Amsterdam op zich te nemen. Dat wil zeggen dat ze een ronde maken langs inzamelpunten en het brengen naar de sorteerplek op een industrieterrein in Amsterdam. Hier sorteren ze met sociale werkkrachten de bidons uit op materiaalsoort. Na het sorteren vermaalt een bidonfabrikant het plastic tot granulaat, de grondstof voor nieuwe sportproducten. Die platen laten we vervolgens uitsnijden om er bijvoorbeeld medailles van te maken.’
Focus op sportketens
Aanvankelijk dachten de ondernemers ook bij evenementen een flinke slag te slaan, maar dat viel in de praktijk tegen. Vollebergh: ‘Om het rendabel te maken, moet je per evenement minimaal vijfhonderd bidons ophalen. We stonden bij verschillende kleine wielerevents, zoals de Zevenheuvelenomloop in Nijmegen en een gravelwedstrijd in Zwolle, maar dat leverde toch minder op dan gehoopt. Bij de grote koersen hebben we nog geen aansluiting gevonden, daarom hebben we onze focus verlegd naar sportketens in Amsterdam. In ons eerste jaar hebben we 5.000 bidons ingezameld en verwerkt. Dat komt neer op 500 kilo plastic. Een mooie start.’
Grootste uitdaging voor de start-up is het op gang brengen en houden van het circulaire proces. Petterson: ‘Alleen al het logistieke gedeelte is kostbaar. Het zou mooi zijn als we het sorteren, vermalen en produceren op één locatie zouden kunnen uitvoeren. Daarnaast moet het volume omhoog om in de sector echt impact te maken. We gaan ons de komende tijd daarom richten op het vinden van extra financiering.’
In de toekomst wil SAAR niet alleen een eigen lijn aan gerecyclede sportmaterialen op de markt brengen, maar ook grondstoffen leveren aan sportmerken. Petterson: ‘De merken zijn nu vaak of gericht op zo goedkoop mogelijk produceren of op high tech materialen gericht op prestatie ontwikkelen. Het maken van duurzame keuzes krijgt nog maar weinig aandacht en loopt achter in vergelijking met andere sectoren. Het is onze droom dat deze materiaalketen wordt opgemerkt door sportmerken en vlucht krijgt in de sector. Op termijn zien we hierin voor onszelf vooral een kleine ondersteunende en creatieve rol. Als voortrekkers willen we de sportsector en merken ondersteunen in de transitie naar circulaire sportmaterialen.
Meer informatie
Kijk hier voor meer informatie.