Innovatiedrift in Eindhovens zwemsportlab De Tongelreep is niet te stuiten

In samenspraak met NOC*NSF zette Van der Vliet destijds het InnoSportLab De Tongelreep op. ‘Dat was toen sterk gericht op topsport. Het was de periode waarin zwemmers als Inge de Bruijn en Pieter van den Hoogenband net afscheid hadden genomen of in hun nadagen van hun topsportleven zaten. We waren op zoek naar methoden om met de top mee te blijven doen.’

In 2015 nam Sportinnovator het lab overnam van InnoSportNL. ‘Dat had een economische impact. We kregen meer middelen om onze taken uit te breiden en te verdiepen’, blikt Van der Vliet terug. ‘Daardoor focusten we steeds meer op een combinatie van top- en breedtesport. Er is immers maar een klein groepje dat op hoog niveau zwemt. Het gros is amateur.’

Eén van de uitkomsten van deze ontwikkeling was de creatie van het concept ‘Zwemles van de toekomst’, waarover wij eerder deze maand schreven. ‘Dat is onderdeel van het Living Lab De Tongelreep’, legt Van der Vliet uit. ‘Een broedplaats voor tal van zweminnovaties. We krijgen vanuit Sportinnovator alle vrijheid om vanuit hier allerlei onderzoeken en experimenten te doen. Ook zwembond KNZB is enthousiast.’

Promovendi zorgen voor innovatie-impuls

Een doel van het Living Lab is om evidenced based onderzoek uit te voeren en op basis daarvan aanpassingen te doen aan zwemlessen, zwembaden en het gebruik van hulpmiddelen. Maar het gaat verder dan dat. Van der Vliet: ‘Er is een aantal promovendi verbonden aan ons lab. Bewegingswetenschapper Carola Minkels houdt zich bezig met de didactiek van diplomazwemmen. Paul Koster doet onderzoek naar de biomechanica van het keerpunt en is als embedded scientist aan ons sportlab verbonden. Dat is ook Aylin Post, die zich daarnaast bezig houdt met het herkennen en ontwikkelen van zwemtalent. Michel de Haan richt zich in zijn onderzoek juist op de fysiologische kant. En Josje van Houwelingen promoveerde op de optimale zwembeweging.’

Van der Vliet is razend enthousiast over de jonge academici die in Eindhoven rondlopen en de samenwerking met de universiteiten die hieraan verbonden is. ‘Voor elk onderwerp zoeken we naar de juiste persoon om er het maximale uit te halen. Dat lukt met deze promovendi uitstekend. Een ander voorbeeld van zo’n interessant PhD-traject is dat van Sander Schreven. Met een te ontwikkelen camerasysteem in zwembaden is het doel om op twee millimeter nauwkeurig de bewegingen van zwemmers te registreren. Zo is te achterhalen welke beweging waartoe leidt. Uiteraard willen we deze kennis koppelen aan de praktijk.’

Ook over het onderzoek naar spierechoscopie praat Van der Vliet bevlogen. ‘Dit is een door Sportinnovator gefinancierd project, waarbij niet alleen wij als sportlab, maar ook de voetbalafdeling van PSV, Philips en de VU betrokken zijn. We creëren een 3D-echo, waarmee de precieze dikte, lengte en opbouw van spieren te meten is. Met die informatie helpen we zwem- en voetbalcoaches om de trainingseffecten van hun topsporters nauwkeurig in beeld te brengen en trainingen individueel te sturen.’

Hoewel de projecten nu in Eindhoven uitgevoerd en getest worden, is het Van der Vliets streven om uiteindelijk ook anderen kennis te laten nemen van de resultaten. ‘Of je nu top- of recreatiezwemmer bent: onze focus ligt op innovatie zodat iedereen het beste uit zichzelf haalt en met plezier beweegt. Die idealen houden niet op bij onze stadsgrenzen. Het mooiste zou zijn als uiteindelijk iedereen van onze bevindingen profiteert.’

Meer informatie

Kijk voor meer informatie over InnoSportLab De Tongelreep en de innovaties die daar plaatsvinden op https://islt.nl/ of neem contact op met Roald van de Vliet (r.vandervliet@fieldlabswimming.com).

Op 1 juli 2022 waren het Living Lab De Tongelreep en Roald van der Vliet te zien in televisieprogramma Sportlab Sedoc op NPO 2, terug te zien op npo.nl.