Nieuws

“De basis voor deze talentanalyse werd gelegd door technisch directeur Arie Koops, legt Mulder uit. "Hij wilde weten welke schaatsers we als talent moeten bestempelen en wie niet. Hiervoor zijn we toen naar de afdeling bewegingswetenschappen gegaan van de Vrije Universiteit en zo is het project gestart. De KNSB houdt al sinds 1970 alle wedstrijduitslagen bij, dat is een mooie bron om analyses mee te gaan doen." Joost Kok van het Sportinnovator-centrum Sport Data Center heeft daarbij geholpen om samen met het bedrijf Qualogy, de VU en de KNSB die databases te herstructureren en nieuwe analyses mee te doen. Kok: "Dat sluit ook mooi aan bij de Sport Data Valley."

Schaatstijden

Mulder deed die analyses eerst handmatig: "Dat kostte mij op jaarbasis drie weken werk. Nu wordt de database automatisch bijgewerkt." In die database is om te beginnen een talent gedefinieerd als een schaatser die worldcups rijdt en dus bij de top vijf van een NK zit. Om voldoende data te krijgen zijn vervolgens alle rijders die ooit een NK hebben gereden op ten minste één afstand in een poule gegooid. "Dan ga je terug kijken wat zij in het verleden hebben gedaan. Uiteindelijk hebben we een ranking gemaakt en als je sneller bent dan het twintigste percentiel dan ben je op weg om uiteindelijk bij de beste twintig procent te horen."

Ontwikkelingscurve

In een grafiek met leeftijd op de x-as en snelheid op de y-as is die ontwikkelingscurve goed zichtbaar. "Dan zie je een curve die in het begin snel daalt en daarna steeds vlakker afloopt. het wordt natuurlijk steeds moeilijker om sneller te gaan. Dat is de ontwikkeling van iemand die uiteindelijk succesvol is gebleken." Door de junioren van nu te vergelijken met die curve kan Mulder een aardige voorspelling doen. "Op een leeftijd van 15-16 jaar kun je al met redelijke zekerheid zeggen dat een rijder als senior succesvol gaat zijn."

"Op een leeftijd van 15-16 jaar kun je al met redelijke zekerheid zeggen dat een rijder als senior succesvol gaat zijn." - Roy Mulder (Embedded scientist KNSB).

Mulder voegt daar aan toe dat de KNSB niet alleen op basis van wedstrijduitslagen talent selecteert. "De schaatstechniek en gegevens over de groeispurt geven ook veel informatie over de potentie van een talent. Het is echter wel zo dat deze informatie minder goed gedocumenteerd wordt."

Vergelijken met Sven Kramer

De talentherkenningsanalyse geeft de KNSB ook informatie om het beleid op te bepalen. "Vroeger hadden we Jong Oranje: een fulltime programma voor maar acht junioren. Dit jaar haalden we uit de analyse dat 27 talenten als senior succesvol kunnen zijn. Dat zou betekenen dat negentien schaatsers niet de kans krijgen om alles uit zichzelf te halen." Daarom was de bond ook gestart met een RTC-structuur, waarbij meer talent in de regio wordt ondersteund.

Joost Kok heeft de KNSB vanuit zijn expertise met datascience ook geholpen in het visualiseren van de data, wat de basis vormt voor de analysetool TalentTracker. "Zo'n tool kan voor een breed publiek interessant zijn omdat je jezelf als klein kind kan vergelijken met Sven Kramer. Maar vooral voor trainers is dat natuurlijk interessant om de ontwikkeling van een pupil te volgen."

De Chinezen komen eraan

Mulder heeft op basis van de schaatsdatabase de potentiële Nederlandse wereldkampioenen dan misschien al in het vizier, maar hoe zit het met buitenlandse concurrentie? De embedded scientist heeft ook van buitenlandse schaatsers al veel data verzameld, maar daar heeft hij nog niet dezelfde analyses op losgelaten. Zo heeft hij het gevoel dat in China veel ontwikkeling gaande is met het oog op de volgende Winterspelen in Peking. "Het is slechts mijn gevoel, dus dat zegt niet alles. Maar ik heb het idee dat een grote groep Chinezen rond de leeftijd van 15-16 jaar nu ontzettend goed is. Over vier jaar bij de Spelen zijn die jongens 20-21 dus misschien is China al bezig met het winnen van medailles."