Verspreid over Nederland zijn er al negentien Sportinnovator-centra. Op 14 juni 2023 komt er daar één bij: het Sport Tech Center Twente. Dit innovatiecentrum is het eerste in de regio Twente. Wat zijn de plannen en ambities van de Twentenaren? Projectmanager Frits Oosterveld vertelt er alles over.
Oosterveld: ‘De lancering van het Sportinnovator-programma in 2015 prikkelde ons al. Sportinnovator is niet alleen gericht op topsport, maar is er juist ook voor het ontwikkelen van maatschappelijke spin-offs. Het opzetten van een Sportinnovator-centrum leek ons daarom een unieke kans om Twente op de kaart te zetten. Oost- en Noord-Nederland waren al vertegenwoordigd met Thialf, Papendal en Groningen, maar ook in onze regio vinden er talrijke ontwikkelingen plaats. Een netwerk is er eveneens al geruime tijd. Zo werken we al jarenlang samen met kenniscentra als de Universiteit Twente en de Hogeschool Saxion, verschillende bedrijven en sportorganisaties.’
Ook het specialisme van Twente was van meet af aan duidelijk. Oosterveld: ‘Anders dan Thialf, dat overduidelijk vooral een band heeft met schaatsen, zijn wij in de regio niet op een specifieke sport gericht. De kracht van Twente zit in high tech, slimme materialen, de inzet van nanotechnologie, etc. Door de inzet van technologie presteren topsporters beter. Ze krijgen hierdoor bijvoorbeeld meer inzicht in belasting en belastbaarheid. Daarmee optimaliseren ze hun trainingen en verminderen ze de kans op blessures. Uiteindelijk profiteren ook breedtesporters en in de toekomst ook de gezondheidszorg van technologische ontwikkelingen die beginnen bij topsporters.’
Herkenning, erkenning en samenwerking
Hoewel Twente alle middelen in huis had om een Sportinnovator-centrum te lanceren, kwam het daar in eerste instantie toch niet van. Oosterveld: ‘Om een centrum te worden, moeten de betrokken partijen zich koppelen aan een bepaald instituut. Destijds vonden we dat niet passen bij de manier waarop we samenwerkten. Zes jaar later kwamen we daarop terug. Het zijn van een Sportinnovator-centrum heeft namelijk ook verschillende voordelen. Je krijgt herkenning en erkenning. Bovendien zijn we daardoor beter en eenvoudiger vindbaar voor bedrijven die onze expertise willen inzetten. Daar komt bij dat we als geaccrediteerd centrum gemakkelijker kunnen samenwerken met andere Sportinnovator-centra.’
Een consortium bestaande uit afgevaardigden van de hogeschool, de universiteit, het techbedrijf Movella, Sportaal van de gemeente Enschede dat zich bezighoudt met sportaccommodaties en de uitvoering van beleid op het gebied van sport en gezondheid, en organisaties achter de Fanny Blankers-Koen Games en de Military Boekelo, vormen samen het bestuur van een stichting.
Oosterveld: ‘Die stichting vormt de basis van het Sportinnovator-centrum. Het netwerk daaromheen is natuurlijk uitgebreider. Zelfs de universiteit van Münster is aangesloten. Enschede ligt op slechts vier kilometer van de grens met Duitsland, dus die internationale component past bij onze ligging. Ook hebben we al een samenwerking met het Belgische Flanders Investment & Trade. In de toekomst zetten we dat grensoverstijgende element graag door.’
Plannen en ambities
In de tijd dat het Sport Center Tech Twente nog geen erkend Sportinnovator-centrum was, stond het netwerk niet stil. Oosterveld: ‘Dat is typisch Twents. We doen het gewoon, met of zonder label. Een voorbeeld van een project is de bewegingssensor van Movella voor de revalidatie van een voorste kruisbandblessure. Bij een gescheurde kruisband vindt vaak eerst een operatie plaats. Daarna volgt een lang revalidatietraject. Eerst krijg je bewegingstherapie, vervolgens oefeningen om de spierkracht te vergroten, waarna je de belasting verhoogt. Een volgende fase is het beginnen met sportspecifieke trainingen en tot slot de wedstrijdspecifieke trainingen. De vraag is steeds: wanneer ga je een stap verder? Eerst werd dit bepaald door een orthopeed, een sportfysiotherapeut en/of op basis van gevoel. De bewegingssensor van Movella maakt het mogelijk om objectief te bepalen wanneer je naar een volgende fase overstapt. De focus van het project lag eerst bij topsporters, maar is uiteindelijk geschikt voor de gezondheidszorg in de gehele breedte.’
Nieuwe plannen en projecten zijn er ook volop. Oosterveld: ‘Zo meet je bepaalde elementen van iemands fysieke conditie normaal gesproken op basis van bloedwaarden. We onderzoeken nu of je dit met een bepaalde sensor ook aan urine kan aflezen. Het grootste voordeel daarvan is dat je dan geen bloed hoeft te prikken. Dit project voeren we uit in samenwerking met TalentNED: een initiatief waar vanuit talentvolle schaatsers, mountainbikers en fietsers worden begeleid. Ook voor dit project geldt dat we de eventueel positieve uitkomsten maatschappijbreed willen inzetten.’
Aan ambities geen gebrek in Twente dus. Oosterveld: ‘Eens per twee maanden organiseren we een middagevenement. Hierbij zijn bedrijven welkom om hun innovaties te presenteren. Anderen kunnen hierop inspringen. Technologische kennis en toepassing is er genoeg in de regio. Nu is het tijd om onze vleugels uit te slaan en onszelf meer zichtbaar te maken. Met de accreditatie als Sportinnovator-centrum zetten we daarin een belangrijke stap.’
