Maurits Hendriks over 5 innovaties van TeamNL bij PyeongChang 2018
De Winterspelen van PyeongChang beginnen al over een week. Maurits Hendriks, Technisch directeur bij NOC*NSF en lid van het Topteam Sport, blikt daarom vooruit op deze Spelen met de vijf innovaties die in Zuid-Korea voor TeamNL het verschil kunnen maken: van schaatspakken tot herstelproducten.
1. Het schaatspak
Het schaatspak is elke vier jaar een terugkerend innovatieproject. "We willen elke vier jaar met het beste pak naar de Spelen. Daar zie je ook wel dat we tegen de grenzen aankomen van wat zo'n innovatie oplevert. Het wordt elke keer moeilijker om nog een verbetering te vinden", zegt Maurits Hendriks. Voor dat pak kunnen KNSB rekenen op de expertise van Bert van der Tuuk van Sportconfex. Het schaatspak is bij het bedrijf in Assen ook uitgebreid in de windtunnel is getest.
NOC*NSF en KNSB hebben ondertussen al veel ervaring met het traject van zo'n nieuw schaatspak. "Dat heeft de KNSB nu al zo'n vier of keer gedaan. Dat begint echt twee jaar van te voren. Dan weet je dat je ergens acht maanden voor de Spelen klaar moet zijn, dan moet het bij de schaatsers landen en moet het passend gemaakt worden."
"Wij zeggen een jaar voor de Spelen: geen nieuwe mensen en geen nieuwe innovaties." - Maurits Hendriks
Hendriks zag dat vier jaar terug bij de Spelen in Sotchi verkeerd gaan met het schaatspak van de Amerikanen. "Die waren ook wel het abc van innovaties vergeten. Die kwamen met het pak aanzetten terwijl de schaatsers al in Sotchi zaten. Ze mochten daar voor het eerst met het pak schaatsen." Dat is in de topsport funest, volgens de technisch directeur van NOC*NSF. "Een sporter moet je niet twee weken van te voren hoofd op hol brengen met nieuw materiaal."
Innovatievoorstellen die laat bij NOC*NSF binnenkomen zijn, kunnen daarom ook bij Hendriks in het bakje 'onbehandelbaar' belanden. "Wij zeggen een jaar voor de Spelen: geen nieuwe mensen en geen nieuwe innovaties. Natuurlijk zijn er trajecten die doorloop hebben, maar die zijn dan al eerder gestart."
2. De slee van Kimberley Bos
Een andere innovatie zit in de skeleton-slee van Kimberley Bos, vertelt Hendriks. "Dat is vooral een aerodynamicatraject geweest met een Britse partij, waar wij als NOC*NSF een financiële bijdrage aan hebben geleverd. Het initiatief komt van bondscoach Kristan Bromley die zelf veel verstand van aerodynamica heeft. De innovatie zit daarbij in de vorm en bevestiging van de slee en de ijzers, in combinatie met de houding van de sporter.
3. Herstelproducten
Een continu innovatietraject van de sportkoepel is gericht op het zorgen voor de juiste herstelproducten voor de topsporters. Hendriks: "We hebben de laatste jaren veel geïnnoveerd in producten op basis van hoogkwalitatieve eiwitten. Welke soort, in welke hoeveelheid en op welk moment? Dat maken we voor de sporter en diens voedingsexpert heel praktisch. Voor Rio zijn die eiwitproducten speciaal voor en met TeamNL ontwikkeld door FrieslandCampina DMV en nu zijn die producten weer doorontwikkeld met de laatste kennis. En uiteraard zijn ze op doping getest!"
4. Sprint Coach App
In Innovatielab Thialf is een innovatie ontwikkeld waar de Nederlandse topschaatsers volgens Hendriks in PyeongChang ook profijt van kunnen hebben: de Sprint Coach App. "In feite is dat een automatische 'super stopwatch' die het mogelijk maakt dat de coach van meerdere rijders tegelijk rondetijden kan volgen. Maar ook segmenten, dus specifieke stukken in de bocht of op het rechte eind van elke ronde. Zo krijg je goed zicht waar de schaatser snelheid maakt of juist verliest. Dat kan per persoon sterk verschillen en daar leer je van. Technisch gezien is het gebaseerd op twaalf 'lussen' onder de ijsvloer."
De Sprint Coach App laat wat Hendriks betreft zien hoe weerbarstig innovatie kan zijn. "Al voor Sotchi hadden we in Thialf lussen liggen, maar het hebben van die meetinfrastructuur betekent niet dat het toegankelijk is voor de coach. De nieuwe app zet datastromen uit lussen om in concrete informatie: rondetijden en segmenttijden, die automatisch worden opgeslagen. Een volgende stap is het koppelen van die tijden aan beelden of hartslag. Dat is een volgende, complexe uitdaging die we samen met de labmanager aangaan. Dat doen we met beperkte middelen."
5. Samsung SmartSuit
Bij het onlangs gepresenteerde Samsung SmartSuit voor shorttrackers Sjinkie Knegt en Suzanne Schulting zag Hendriks dat de slagkracht van een bedrijf in samenwerking met een coach. "Dat is een weergaloze innovatie, maar ook helemaal gefinancierd door het bedrijfsleven." Hendriks vindt de snelheid waarmee het slimme meetpak is ontwikkeld 'jaloersmakend'.
"Het Samsung SmartSuit toont aan dat innoveren relatief snel kan, als alle partijen echt willen." - Maurits Hendriks.
"Als je het langs het abc voor innovaties legt, was het natuurlijk tricky of ze op tijd waren. Tegelijkertijd toont het aan dat innoveren relatief snel kan, als alle partijen echt willen. Dat was hier het geval: coach Jeroen Otter wilde heel graag bepaalde informatie, Samsung wilde heel graag iets laten zien en was bereid daartoe te investeren. De meerwaarde voor PyeongChang van dit pak is door het late moment van beschikbaarheid betrekkelijk, maar voor de komende jaren gaat die er echt zijn."
Rol Sportinnovator
Sportinnovator heeft bij de genoemde innovaties voor de Winterspelen van PyeongChang 2018 een indirecte rol, legt Maurits Hendriks uit. "De meeste van deze innovaties zijn ontstaan met betrokkenheid van de Sportinnovator-centra. Daar heb je een labsetting en een embedded scientist die zorgt dat het uitvoerbaar en voldoende implementeerbaar blijft."
Deze innovaties zijn niet door Sportinnovator gefinancierd, maar richting de Olympische Spelen van Tokio 2020 gebeurt dat wel met de zes projecten die de Nationale Sportinnovator Prijs 2017 wonnen. "Bij de Nationale Sportinnovator Prijs 2017 hebben we gezegd: het thema is Tokio 2020, wat is er denkbaar aan initiatieven waarmee je nog op tijd bent? Ik denk dat we als Sportinnovator op die manier een goede stap zetten om in de topsport nog sterker te stimuleren."