De Nederlandse shorttrackers Sjinkie Knegt en Suzanne Schulting hebben een geheim wapen voor hun trainingen. Samen met technologiebedrijf Samsung is een slim schaatspak ontwikkeld dat met behulp van sensoren data geeft over de ideale schaatshouding. Sjinkie Knegt: "Hierdoor kan ik richting de Olympische Winterspelen nog een paar stapjes maken."
De shorttrackers trainden al sinds november met het schaatspak, maar gisteren werd het innovatieve meetpak aan het grote publiek getoond in Thialf Heerenveen. Deze innovatie kwam tot stand door vragen waar bondscoach Jeroen Otter al langer een antwoord op zocht. Shorttrackers moeten diep kunnen zitten om snelheid te maken op het ijs. Maar wat is diep genoeg? Welke houding en de daarvan afhankelijke techniek levert de meeste snelheid en dus de beste tijden op?
Technologie in shorttrack
Jeroen Otter is een coach die graag gebruik maakt van technologie en statistieken. "Ik heb niet altijd de technologie om zelf een oplossing te ontwikkelen maar wel altijd de fantasie om technologen er over na te laten denken." Zeker in vergelijking met shorttracklanden als Zuid-Korea moet Otter wel naar innovatieve oplossingen zoeken om zijn schaatsers beter te maken. "Ik moet alles aangrijpen, anders worden we 5,6,7 en 8. Ik heb letterlijk vijf hele goede schaatsers en daar moet ik het mee doen. In Zuid-Korea hebben ze 20 goede schaatsers. Daar zie je toch dat er een bepaald conservatisme heerst."
5 sensoren
Hij werkte daarom graag mee aan de ontwikkeling van het slimme schaatspak met technologie van Samsung. Embedded scientist Bjorn de Laat en shorttrackers Sjinkie Knegt en Suzanne Schulting waren daar ook nauw bij betrokken. Knegt legt de werking uit: "Op het pak zitten vijf sensoren: één op de onderrug, twee net boven de knie en twee op de schenen. Die staan met elkaar in verbinding en daardoor weet het systeem precies hoe diep je zit met je kont." Dat is een manier van meten van de schaatstechniek die tot op heden niet mogelijk was in het shorttrack. “Daar heb ik nooit over nagedacht”, geeft Suzanne Schulting toe. “Maar deze innovatie is geniaal natuurlijk!”
Contact met het ijs houden
Diep kunnen zitten is van essentieel belang bij shorttrack, want dat bepaalt voor een groot deel de snelheid. Knegt: "Als je rechtop staat dan kun je je been niet heel ver op zij verplaatsen. Als je gebogen in een hoek van 90 graden zit dan heb je een veel langere afzet opzij. Dat is wat je wil: een zo'n lang mogelijke afzet, want je wil zo lang mogelijk contact met het ijs houden."
“Zodra je gevoel klopt met de technologie, geeft dat een extra boost van zelfvertrouwen!" - Suzanne Schulting
Direct feedback
Om die ideale houding te analyseren maakten de shorttrackers ook al gebruik van video-analyse. "Jeroen moest dan toch nog met blote oog waarnemen of je diep genoeg zat. Nu kunnen we gewoon vastleggen hoe diep je daadwerkelijk zit. Dat is mooi dat we dat nu in data vast kunnen leggen", zegt Knegt. “Ik vind het mooi dat je direct feedback hebt!”, voegt Schulting daar aan toe. “Je kunt per rondje terugzien of je dieper bent gaan zitten of niet. Je hebt direct resultaat!”
Voor Schulting is schaatstechniek ook vooral nog een gevoelskwestie, toch beschouwt ze ook de harde cijfers als onmisbaar. “Zodra je gevoel klopt met de technologie, geeft dat een extra boost van zelfvertrouwen! Het laat zien dat je inderdaad goed bezig bent. Het is een bevestiging van je harde werken.”
Bewustwording
Om die reden denkt Otter dat het pak dat het verschil kan maken op de Winterspelen in PeyongChang. "Het allerbelangrijkste wat we nu doen in die drie maanden voor de Spelen is bewustwording: je moet dieper zitten. Als ze zien dat ze goed bezig zijn dan ga je met vertrouwen de wedstrijd in. Dat kan in onze sport het verschil maken tussen plek 10 en een podiumplek. De verschillen zijn zo klein."
"Voor mij staat centraal: hoe kan ik aan de hand van deze gegevens zorgen dat ze nog langer die pijn kunnen doorstaan en zo lang mogelijk die houding vasthouden?" - Jeroen Otter, bondcoach shorttrack
Shorttrack 2.0
Het Samsung SmartSuit verandert ook het coachen van Otter. Als de schaatser boven een bepaalde streefdiepte komt dan kan de coach met een druk op de knop zorgen dat de schaatser een kleine vibratie krijgt met zijn smartwatch. "Een belangrijk onderdeel vind ik dat je nu het verschil in houding gedurende een ronde kunt zien. Dan kun je dus ook zien waar en wanneer ze omhoog komen met hun kont. Voor mij staat centraal: hoe kan ik aan de hand van deze gegevens zorgen dat ze nog langer die pijn kunnen doorstaan en zo lang mogelijk die houding vasthouden? Daarom noem ik het ook shorttrack 2.0."
Andere sporten
Bjorn de Laat, de embedded scientist voor het shorttrack van de KNSB, krijgt door het Samsung SmartSuit ook nieuwe inzichten. "Ik kan als embedded scientist nu ook meekijken met de coach. Ik kom niet uit de schaatswereld, maar ik krijg nu gewoon hardcoded data binnen waarmee ik met de coach in discussie kan gaan."
De afgelopen maanden heeft hij al veel ontdekt en geleerd met het pak. Hij ziet daardoor voor de toekomst veel mogelijkheden voor andere sporten. "We meten heuphoogte met dit pak, maar er zijn ook andere mogelijkheden. Zeker als je het in een standaardpak verwerkt waarmee ook getraind wordt. Dan denk ik bijvoorbeeld aan BMX, zij moeten ook compact door de bocht."