Sportshirts met verf van schimmel als duurzaam alternatief

Biologisch katoen, bamboe, hennep… Steeds vaker zie je het gebruik van duurzame materialen in de kledingindustrie terugkomen. De verf daarentegen bestaat nog altijd deels uit chemische stoffen. Dat kan beter, dacht Erik de Groot van het duurzame, plasticvrije sportkledingmerk Iron Roots. Samen met Ilse Kremer van Fabulous Fungi, producent van plantaardige verf, ontwikkelde hij een T-shirt dat gekleurd is met verf op basis van schimmel.

Redactie 16 januari 2024, 09:00

‘Een van de grootste uitdagingen in de kledingindustrie is het verduurzamen van de verf’, stelt De Groot. ‘Zeker in de sport valt er wat dat betreft nog een wereld te winnen. Het idee dat Ilse en ik zo’n twee jaar geleden bedachten, kreeg echt vorm toen we deelnamen aan de CIRCO Track in het kader van de Sportinnovator-challenge Circulaire Materialen. We stelden vast dat natuurlijke verf relatief snel vervaagt. Als oplossing voor het dan maar kopen van een nieuw kledingstuk kwamen we tot het plan om deze shirts opnieuw te verven met een andere kleur.’

Na het ontwerpen van T-shirts waarop de natuurlijke verf goed zou blijven zitten en een testfase, startte het verfproces. De Groot: ‘Dat gebeurde bij BlueCity in Rotterdam. Daar zitten allemaal bedrijven bij elkaar die zich bezighouden met circulariteit. Het verven deden ze met de hand. Een intensief proces, maar vooralsnog de enige beschikbare manier.’

Gratis nieuwe verfbeurt

In het voorjaar van 2023 zette Iron Roots honderd T-shirts in de verkoop op de eigen webshop. De Groot: ‘Binnen no-time waren ze verkocht, mede dankzij advertenties, social-media-berichten en onze ambassadeurs. Een halfjaar later hielden we een enquête onder de kopers. Tachtig procent reageerde hierop. Het overgrote deel was tevreden met de kleur, zelfs na het shirt zes maanden te hebben gedragen. Tijdens de Dutch Sustainable Fashion Week kregen ze bovendien allemaal de kans om het shirt kosteloos opnieuw te laten verven. Tegen onze verwachtingen in maakten slechts dertien mensen hiervan gebruik.’

In maart 2024, een jaar na de verkoop, mogen de kopers opnieuw aankloppen voor een gratis verfbeurt. De Groot: ‘We zijn natuurlijk benieuwd of de belangstelling daarvoor op dat moment groter is. Verder focussen we ons de komende tijd vooral op opschalen. Dat is om meerdere redenen een uitdaging. Zo is veiligheid een thema dat ook bij natuurlijke verf speelt. Planten en schimmels zijn soms giftig, dus kan je niet zomaar gebruiken. Het uitbreiden van het aantal kleuren willen we dus op een veilige manier doen.’

‘Daarnaast verven we nu met de hand’, vervolgt De Groot. ‘Daardoor zijn er verschillen in kleur tussen ‘dezelfde’ shirts. Dat kan niet als je op grote schaal wilt verkopen. Tegelijkertijd zijn de kosten per shirt aanzienlijk. Wij verkopen de T-shirt nu voor 48 euro kwijt en zonder subsidies zou die prijs nog veel hoger zijn. Onze doelgroep, young urban professionals die aan crossfit, fitness, hardlopen of yoga doen, hebben het er wel voor over om wat meer neer te leggen dan gemiddeld, maar er zijn grenzen. We moeten dus naar een punt toe dat we de verkoopprijs naar beneden kunnen brengen. Daar is opschaling voor nodig.’

Blijven innoveren

De Groot heeft wel ideeën over hoe Iron Roots en Fabulous Fungi die opschaling kunnen bewerkstelligen. ‘Ten eerste willen we zoeken naar meer groepen die in de shirts geïnteresseerd zijn. Verder blijven we innoveren met verf; wellicht zijn er goedkopere alternatieven dat de schimmel die we nu gebruiken die daarnaast een langere levensduur hebben. Een volgend evenement waarbij wij aanwezig zijn, gaan we bovendien grootschaliger opzetten, al dan niet in combinatie met een campagne met een topsporter. Zo generen we hopelijk meer aandacht voor ons product én de noodzaak om duurzamere grondstoffen te gebruiken. ’

Sparringpartner

In de zoektocht van het afgelopen jaar was Sportinnovator op verschillende momenten een sparringpartner voor Iron Roots. De Groot: ‘Ze hielpen ons vooral met het uitontwikkelen van vraagstukken. Hoe we de productie konden neerzetten en op welke wijze we mensen kunnen enthouisiasmeren bijvoorbeeld. Daarnaast was de door hen mogelijk gemaakte CIRCO Track waardevol, ook omdat we daar brainstormden met andere bedrijven. En via Sportinnovator kregen we een plek op de Nationale Sport Vakbeurs om te vertellen over ons merk. Ze hebben ons daarmee een springplank geboden. Nu is het zaak om door te pakken.’