Hoe verleid je mensen met een laag inkomen om te gaan sporten en bewegen? Die vraag stond centraal bij de Ideation Challenge, die Sportinnovator aan het begin van dit jaar uitzette. Het streven wat om vernieuwende concepten te vinden die mensen met een beperkte sociaal-economische perspectief (SEP) kunnen motiveren en betrekken bij sport en lichaamsbeweging. Eén van de winnaars is Taalbom. Initiatiefnemer en projectleider Jacky Andrews vertelt alles over haar concept.
Wat is Taalbom?
‘Taalbom is een unieke cursus die specifiek is ontworpen voor allochtone vrouwen. Hierin komen aerobics en de Nederlandse taal samen. Door de combinatie van Nederlandse lessen en sporten ervaren allochtone vrouwen een verhoogde motivatie om te bewegen. Het plezier van sporten draagt bij aan een leukere en snellere taalverwerving. Bovendien sluit Taalbom aan bij de grote behoefte van allochtone vrouwen om de Nederlandse taal te leren. Dit programma biedt deze vrouwen een drievoudige winst: ze verbeteren hun gezondheid, vergroten hun zelfvertrouwen en nemen uiteindelijk actiever deel aan de Nederlandse samenleving doordat ze zich sterker en zekerder voelen.’
"Ik startte met lesgeven bij een buurthuis. Deelnemers kregen eerst Nederlandse les van een docent Nederlands en trokken daarna hun sportkleding aan voor aerobics gecombineerd met wat ze geleerd hadden. Waarom zo omslachtig met 2 docenten? Dacht ik."
Hoe is het concept ontstaan?
‘Twintig jaar geleden vond ik dat ik maar eens moest gaan sporten, omdat het goed is voor mijn lijf en gezondheid. Een vriendin raadde mij aan om aerobicsleraar te worden. Ik startte met lesgeven bij een buurthuis. Deelnemers kregen eerst Nederlandse les van een docent Nederlands en trokken daarna hun sportkleding aan voor aerobics gecombineerd met wat ze geleerd hadden. Waarom zo omslachtig met 2 docenten?, dacht ik. Zo ging ik van start met een groep in Amsterdam onder de naam Taalbom. Na een half uur taalles gingen we een uur op pasjes roepen wat ze geleerd hadden. Dit concept sloeg aan. Na Den Haag en Amsterdam breidde het uit naar andere plaatsen in Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht.’
Dat klinkt als een succesvol project. Wat zijn struikelblokken op dit moment?
‘Om het echt groot te laten worden, is geld nodig. Daarmee kan ik andere vrijwillige trainers opleiden, zodat Taalbom op nog veel meer plekken in Nederland kan plaatsvinden. Enthousiasmeren, motiveren en contact leggen met buurthuizen zijn het probleem niet. Omdat ik dit werk al sinds 2003 doe, heb ik bovendien een behoorlijk netwerk opgebouwd. Fondsen werven ligt daarentegen niet in mijn straatje. Daarom ben ik zo blij met het winnen van de challenge. Met financiering kan ik proeflessen geven bij gemeenten, mijn netwerk verder uitbreiden en hopelijk alleen nog maar bezig te hoeven zijn met de uitvoering.’
Waarom heeft Taalbom de Ideation Challenge gewonnen?
‘Ik denk enerzijds omdat het concept in de basis simpel is en heel uitvoerbaar. Dat heeft het verleden al bewezen. Daarnaast is het precies gericht op de doelgroep: allochtone vrouwen die tot de lage SES behoren en normaliter weinig bewegen en sporten.’
‘Naast de reguliere Taalbom bedacht ik nog drie andere concepten voor deze challenge. Taalbombino, met peuterdans voor kleine kinderen. Taalbom Op Papier, waarbij je leert schrijven en daarna beweegoefeningen doet. En Taalbom Tv: een beweegprogramma op een lokale televisiezender, waarna de kijkers worden uitgenodigd om in een buurthuis met elkaar dezelfde lessen te volgen. In alle vier deze ideeën zie ik de potentie om sport laagdrempeliger te maken voor laaggeletterden, mensen met een migratieachtergrond en anderen die vanwege hun achtergrond minder bewegen dan gezond voor hen is.’
Hoe gaat Taalbom nu verder?
‘Met Sportinnovator ben ik nog in gesprek om te kijken met welke van de ideeën we verder gaan. In het begin van Taalbom zat ik er strak op, maar dat laat ik steeds meer los. In samenwerking met Sportinnovator kan de methode zich hopelijk als een olievlek over Nederland verspreiden.’
Meer informatie
Kijk hier voor meer informatie over Taalbom of bekijk dit promotiefilmpje.
Uit onderzoek van het ministerie van Volksgezondheid, Wetenschap en Sport volgt dat ondervertegenwoordigde groepen belemmeringen ervaren voor sport en bewegen. Voor mensen met hoge inkomens is sporten vanzelfsprekend, terwijl het voor gezinnen en bewoners van wijken met weinig geld minder vanzelfsprekend is. Sociale normen, negatieve gevoelens, culturele opvattingen, gezondheidsproblemen en het aanbod van sportfaciliteiten spelen allemaal een rol bij de sport- en beweegdeelname van mensen met een lagere sociaaleconomische status. Sport laagdrempeliger maken, helpt om de groep met een lage SEP toch in beweging te krijgen.
