Nieuws

Bij de opening van het symposium 'Technology in Winter Sports' toonde dagvoorzitter Ria Visser haar zilveren medaille die zij op de Olympische Spelen van 1984 in Lake Placid behaalde op de 1000 meter. Als een museumstuk uit het tijdperk voor de klapschaats liet ze haar zilveren plak vervolgens ook rond gaan. De oud-schaatsster volgt de ontwikkelingen in de schaatssport nog op de voet. Zo ook het onderzoek en de meetschaats waar Eline van der Kruk later die middag op promoveerde.

Competitie tussen wetenschappers

Waar komt de toenemende interesse vanuit de sport voor technologie vandaan, vroeg Visser aan Frans van der Helm, directeur van TU Delft Sports Enigineering Institute. "De verschillen in de topsport worden steeds kleiner en daarmee wordt technologie ook steeds belangrijker. De interesse neemt toe omdat het gebruik van technologie zich ook uitbetaald. Kijk maar naar de Sky-wielerploeg. Je gaat volgens mij de komende jaren een competitie tussen wetenschappers in de sport krijgen voor de beste innovaties."

Aerodynamica in schaatspakken

Een goed voorbeeld daarvan zijn de schaatspakken, waarbij aerodynamica een grote rol speelt. In zijn presentatie liet Andrea Sciacchitano (TU Delft) zien hoe aerodynamica in het schaatsen de laatste jaren is ontwikkeld. Vooral rond de Spelen van Nagano in 1998 kwam meer focus op aerodynamica te liggen met de zigzag-strips op hoofd en benen. Dat was een eerste experiment om meer structuur aan het pak toe te voegen. Uit onderzoek bleek toen namelijk al dat zoals bij een golfballetje structuur voor een vermindering van de luchtweerstand zorgt.

Die inzichten zijn ondertussen al veel verder doorontwikkeld, liet Sciacchitano weten. "Te veel structuur is bijvoorbeeld ook niet goed. Het beste effect heb je als in een pak verschillende structuren zijn aangebracht. De snelheid waarmee lichaamsdelen bewegen is daarbij ook bepalend en er is een verschil tussen mannen en vrouwen. Kortom: een pak moet echt op maat gemaakt zijn wil het qua aerodynamica effect hebben."

FastIce en zelfrijdende Zamboni's

In de presentatie van Alexander Bloemers van Imbema, innovatiepartner van het Innovatielab Thialf, kwam ook naar voren dat structuur snelheidsvoordeel kan opleveren. Bloemers werkt namelijk met Zamboni aan een nieuwe manier van ijsmaken, waarbij lichte golfjes in het ijs komen. Op dit 'FastIce' wordt vooral in het shorttrack en in het ijshockey al enthousiast gereageerd. Het langebaanschaatsen is nog wat behoudend.

Ook werkt Imbema, importeur van de Zamboni, aan een zelfrijdende ijsdweilmachine. "Doordat ijs 's nachts groeit moet de ijsmeester in de ochtend veel werk verrichten om dat extra ijs weg te dweilen. Waarom zou je de Zamboni dan niet op vaste tijden laten dweilen in de nacht? Dan heeft Thialf ook meer ijsuren." Bloemers deed op de TU Delft gelijk een oproep aan studenten om mee te denken over de mogelijkheden.

KPN Data Services Hub in Thialf

Een ander project waar Innovatielab Thialf bij betrokken is, werd gepresenteerd door Dennis Groot van KPN: het Data Services Hub. Met dit Open Data Platform in Thialf wil KPN data uitwisseling tussen partijen meer mogelijk maken. In dat platform worden drie rollen onderscheiden: de 'data providers' (databronnen), de 'information producers' (analyses en algoritmes) en de 'application developers' (apps).

De SprintCoachApp is een goed voorbeeld in dit Open Data Platform waarbij per rol meerdere gebruikers vertegenwoordig zijn. KNSB en Innovatielab Thialf zijn hierin 'data provider' en Sportunity is hierin als appbouwer betrokken. Daarnaast kan ook de Rijksuniversiteit Groningen die data gebruiken om analyses te doen, voor bijvoorbeeld een model om snelheid te voorspellen. De data kan ook worden gebruikt voor een dashboard voor fans met live tijden en statistieken, waar Sportunity ook al eerste tests mee heeft gedaan.

Behalve in Thialf is KPN ook betrokken bij een open data platform van een ander Sportinnovator-centrum: het Sailing Innovation Center, waarbij de uitdaging ook ligt in de dataverzameling op zee.