Uniek samenwerkingsverband moet jongeren weer én meer laten bewegen
De Nederlandse jeugd moet in 2040 de gezondste jeugd ter wereld zijn. Een doel dat bijzonder ver weg lijkt, maar waar eigenlijk al jaren naartoe wordt gewerkt. Het is een doelstelling die voortkomt uit een unieke samenwerking tussen twintig gezondheidsfondsen, gericht op het realiseren van een ‘Gezonde Generatie’. Directeur Mark Monsma: “Onze jongeren zitten nu wereldwijd in de middenmoot op het gebied van een gezonde leefstijl. In 2040 moeten ze wereldkampioen allround zijn.”
Daarmee doelt Monsma op het feit dat een gezonde generatie bestaat uit meerdere aspecten. “Voldoende sport & bewegen, (niet) roken en gezonde voeding zijn daarvan drie voorbeelden. Onze jongeren hoeven in 2040 niet per se op al die aspecten op de eerste plek te staan, maar het doel is wel om bij elkaar opgeteld de gezondste te zijn. Niet om te winnen, maar wel om onszelf steeds te blijven verbeteren op gezondheidsgebied en te leren van andere landen. Omgekeerd kunnen wij wellicht onze kennis delen met andere landen.”
Als we zo doorgaan in Nederland, is in 2040 meer dan de helft van alle Nederlanders chronisch ziek. Daar willen de gezondheidsfondsen iets aan doen. “Het opzetten van de samenwerking verliep natuurlijk. Vanaf het moment dat het idee ontstond voor de samenwerking was al duidelijk dat het stimuleren van een gezonde leefstijl voor een groot deel van de achterban meerwaarde heeft.Op het moment dat iedereen oren heeft naar een hoger doel, is samenwerking relatief eenvoudig te starten. In het algemeen kun je zeggen dat er twee randvoorwaarden nodig zijn voor een succesvolle samenwerking: urgentie of een gezamenlijk probleem of een gezamenlijk positief doel. Bij ons gaat het om beide; een prachtig doel met urgentie: de gezondste jeugd van de wereld. Heel ambitieus en daar komen we niet zomaar. Gelukkig begint alles met een eerste stap. We hebben een plan van aanpak en een routekaart opgesteld. Dat is belangrijk als je zoveel samenwerkingspartners hebt. Elk van de twintig gezondheidsfondsen moet zich terugzien en herkennen in de stappen die we zetten. Wanneer je een logisch pad uittekent naar 2040 dan kunnen de onderwerpen van elke samenwerkingspartner daarin een plek krijgen. Op zo’n manier dat het geheel sterker is dan wanneer elk van de partijen afzonderlijk te werk gaat en vergoot je de maatschappelijke impact die je samen hebt enorm. We hopen een goede basis te leggen voor de jeugd, zodat we op termijn ook in staat zijn om de toenemende zorgkosten te beteugelen, die de pan uit dreigen te rijzen."
Gericht op langdurige maatschappelijke impact
Het doel is dus om grote maatschappelijke impact hebben. De gezondheidsfondsen hebben dergelijke doelstellingen. Monsma: “Gezondheidsfondsen hebben vaak als missie om een bepaalde ziekte de wereld uit te helpen en zichzelf zo dus uiteindelijk op te kunnen heffen. Dergelijke missies zijn sterk en gaan verder dan de korte termijn- en institutionele belangen. Dit draagt er aan bij dat we op koers kunnen blijven zonder teveel afgeleid te worden. Daarnaast hebben álle fondsen expliciet toegezegd twintig jaar de schouders er echt onder te zetten. Dat commitment zorgt voor een meer dan goed startpunt.”
Samen met de jeugd
"De Gezonde Generatie wordt voor én door jongeren gerealiseerd. We hebben een jongerenpanel opgezet van jongeren met en zonder aandoening, die op een andere manier betrokken zijn bij de gezondheidsfondsen. Zij gaan zich uitspreken over wat tot de verbeelding spreekt bij jongeren. Ze denken mee over de communicatie van ons programma. Ze zijn echt een onderdeel van het plan en gaan de komende twintig jaar bepalen wat we gaan doen. Ik vergelijk het met een zeilboot: de jongeren hebben het roer in handen van de boot om richting de gezonde generatie te varen. Wij zorgen voor de ervaren zeelieden die de boot op koers kunnen houden en de maatschappelijke ‘stromingen, weersomstandigheden en randvoorwaarden’ kennen. Maar veel inhoudelijke keuzes gaan echt vanuit de jongeren komen.”
Topsporters
Naast het feit dat jongeren een belangrijke rol spelen in de planning van de komende twintig jaar, is er ook een samenwerking met topsporters opgezet. Zij hebben een belangrijke voorbeeldfunctie. Niet zozeer de sportprestatie die zij leveren, maar wel de manier waarop zij tot de prestatie zijn gekomen. “Hoe komt die topsporter op zijn plek en haalt hij het beste uit zichzelf? De topsporter moet goed slapen, gezond eten, ontspannen, mentaal fit blijven en zo goed voor zichzelf zorgen. Dingen die iedereen in het dagelijks leven kan omarmen, zodat je lekker in je vel gaat of blijft zitten. Het gaat niet om die gouden medaille, maar dat je het leven leidt dat je voor ogen hebt.”
Meer dan twintig gezondheidsfondsen?
Is het plan voor ‘De Gezonde Generatie’ helemaal beklonken en gaat het de komende twintig jaar met deze groep samenwerkingspartijen gebeuren? Volgens Monsma kan er worden aangesloten bij deze beweging. “Sterker nog, dat verwelkomen we echt! Als organisaties of maatschappelijke instellingen met een vergelijkbare ambitie en doelen een bijdrage willen leveren dan kan dat. Wij gaan dergelijke samenwerkingsverbanden stimuleren. Uiteindelijk is heel Nederland nodig om de jeugd de gezonde leefstijl én gezonde omgeving te bieden die hen de kans geeft het optimale uit zichzelf én het leven te halen.”