Tom van den Bogaard, Levi Weidmann, Roos Zwetsloot, Keet Oldenbeuving… Stuk voor stuk zijn het (aankomend) Olympische ‘urban sporters’. Toch valt er in hun sporten, BMX respectievelijk skateboarden, nog een wereld te winnen als het gaat om digitalisering en analyse. Tijd om daar verandering in te brengen, vonden Sportinnovator-centra Sport Data Center (SDC) en Urban Sports Performance center (InnosportLab). In samenwerking met Area51, hét indoor urban sportpark in Eindhoven, werken zij aan een innovatief camerasysteem.
‘Er wordt natuurlijk bij vele andere sporten gebruikt gemaakt van technologie om bewegingen te analyseren en progressie te bevorderen. BMX Freestyle en skateboarden zijn sinds 2021 onderdeel van de Olympische Spelen, maar de ontwikkelingen en gebruik van technologie binnen deze sporten staan nog in de kinderschoenen. Wij wilden daar verandering in brengen.’
SDC-directeur Arno Knobbe is van begin af aan betrokken bij het cameraproject. ‘Een deel van de Nederlandse topsporters skateboarden en BMX traint regelmatig in Area51. Tot nu toe maken ze wel opnames van hun parcours en sprongen met een telefoon bijvoorbeeld, maar daar houdt het wel bij op. En dat terwijl er meer middelen beschikbaar zijn. Niet alleen wat betreft (hogesnelheids)camera’s, maar ook als het gaat om opnametechnieken en de analyses die je daarop los kan laten.’
Dit gegeven zette het Eindhovense InnoBeweegLab en Area51 aan het denken. Pim van den Bos, manager bij Area51: ‘Er wordt natuurlijk bij vele andere sporten gebruikt gemaakt van technologie om bewegingen te analyseren en progressie te bevorderen. BMX Freestyle en skateboarden zijn sinds 2021 onderdeel van de Olympische Spelen, maar de ontwikkelingen en gebruik van technologie binnen deze sporten staan nog in de kinderschoenen. Wij wilden daar verandering in brengen om op een veilige en effectieve manier de sporters naar een hoger niveau te tillen.’
InnoBeweegLab en Van den Bos klopten bij SDC aan. Knobbe: ‘Als SDC hebben wij al ervaring met het veelzijdig filmen en analyseren van topschaatsers in Thialf. InnoBeweegLab benaderde ons daarom voor een potentiële samenwerking. We vroegen een Sportinnovator-voucher aan en na de toewijzing konden we echt aan de slag. Uiteraard betrokken we ook de sporters zelf bij het project. Zij kunnen als geen ander aangeven wat bijvoorbeeld handige plekken en hoeken zijn om camera’s te installeren.’
Door de ogen van de camera’s
Het experiment speelt zich af op drie naast elkaar gelegen banen in het urban sportpark. Het parcours van de banen is aan elkaar gelijk. Knobbe: ‘Je gaat eerst heuvelafwaarts om vaart te maken, vervolgens ligt er een ramp, dan is er ruimte om kapriolen door de lucht te maken en vervolgens land je. Alleen het materiaal waarop je terechtkomt verschilt per baan. Waar je bij de ene in schuimkussens valt, land je bij de andere op een rubberen mat. In alle gevallen is het natuurlijk de bedoeling om blessurevrij te blijven.’
Het voucherproject dient met name om de sprongen te digitaliseren via video. Knobbe: ‘Op meerdere plekken hangen zogenaamde stereocamera’s van ons Apex-systeem. Steeds filmen twee identieke camera’s naast elkaar, alsof het twee ogen zijn. De subtiele verschillen tussen de opnames maken het mogelijk om diepte te zien in plaats van alleen een plat beeld vast te leggen. Het interessante van deze stereovisie is dat je precies ziet waar iemand zich tijdens een sprong in de ruimte bevindt. Dat lukt met één camera niet. Daarnaast filmen de camera’s op hogere snelheid, tot wel vijf keer de normale snelheid, zodat je je beweging in slow-motion kunt zien’
Met alleen opnames terugkijken, blijft het niet als het aan Knobbe ligt. ‘Sport Data Valley (SDV) zal gebruikt worden om de opnames op te slaan en te delen. Dit nationale sport-dataplatform is ideaal om de beelden te bewaren, door de rider of coach te analyseren en deze eenvoudig terug te vinden. Ook kan je over langere periodes sprongen vergelijken. Omdat het platform privacyproof is, weet je bovendien zeker dat de concurrentie jouw gegevens niet inziet.’
Aantrekkingskracht
Knobbe is enthousiast over de samenwerking met InnoBeweegLab en Area51. ‘Het is waardevol dat we als Sportinnovator-centra ieder onze eigen expertise kunnen inzetten. InnoBeweegLab als vaste samenwerkingspartner van Area51, waar zelfs vast een embedded scientist werkzaam is (Raymond van den Broek, red.). En Area51 dat open staat voor nieuwe hardware en de faciliteiten heeft om het camerasysteem uitgebreid te testen.’
Ook Van den Bos prijst de contacten met de twee Sportinnovatorcentra: ‘De lijnen zijn kort en mede dankzij hen maken we gebruik van bestaande technologieën en eerder opgedane kennis. Het is mooi om dit nu op de urban sports toe te passen en verder te ontwikkelen.’
Overigens hangen de camera’s er nog niet. Knobbe: ‘Die zijn wel besteld, maar nog niet ontvangen. We hopen dat dat in augustus van dit jaar gebeurt en dan snel de eerste metingen kunnen verrichten. Op langere termijn willen we, net als in Thialf, de beelden gebruiken voor onderzoek en het uitvoeren van experimenten. Met een nieuwe voucher is het daarbij wellicht mogelijk om het camerasysteem verder uit te breiden. Daar kijken niet alleen wij naar uit, maar ook de sporters staan te popelen.’
Ook voor Area51 is het camerasysteem een toegevoegde waarde. Knobbe: ‘Nu al staat het sportpark bekend om de goede faciliteiten. Het heeft daarom ook een aantrekkingskracht op buitenlandse topsporters. Met deze digitaliseringsslag zal die aantrekkingskracht alleen maar toenemen.’
Over Sport Data Center en InnoBeweegLab
Sport Data Center (SDC) biedt hoogwaardige data-analyse en services aan sportprofessionals en amateursporters, coaches en bonden. Ze werken samen met sportteams, overkoepelende organisaties en hebben samenwerkingsverbanden met NOC*NSF, Team Jumbo Visma/Jac Orie, en de KNVB. Het SDC bestaat uit de data science-disciplines van de Universiteit Leiden en de TU Delft, in combinatie met sportwetenschappelijke takken van het Amsterdam Institute of Sport Science en het Sports Engineering Institute van de TU Delft. Het partnerschap bestaat uit excellente data scientists en sportingenieurs, en het centrum verbindt de wetenschappelijke top met de sportieve top.
InnoBeweegLab werkt samen met eindgebruikers, bedrijven, gemeenten en kennisinstellingen om nieuwe producten, diensten en methodes te ontwikkelen die bijdragen aan sport- en beweeggedrag. Ze meten en monitoren de behoeften en effecten van sport- en beweeggedrag en ondersteunen gemeenten als onderzoeker en adviseur bij het uitvoeren van hun beleid. Ondernemers en initiatiefnemers krijgen ondersteuning van InnoBeweegLab bij het ontwikkelen van innovatieve producten en diensten. Ook biedt het lab projectcoördinatie en hulp bij subsidieaanvragen aan.
Benieuwd welke Sportinnovator-centrum voor jou een interessante samenwerkingspartner kan zijn? Kijk dan hier.