De drie winnende bedrijven van de SBIR (Small Business Innovation Research) Sportaccommodaties 2020 richten zich op het verbeteren van de hygiëne en luchtkwaliteit van binnenruimtes. Oplossingen die binnen deze SBIR tot stand zijn komen, kunnen van toepassing zijn op de gehele evenementensector en mogelijk ook op het onderwijs en de horeca.
Air-Sure
De door Cloud Garden ontwikkelde sensor brengt de luchtkwaliteit in een ruimte in kaart. De sensor meet vijf factoren, waaronder fijnstof en aerosolen. Herman Oving, directeur van Cloud Garden: ‘We stellen niet vast of een virus, zoals Covid, of een bacterie in de lucht hangt. Daarentegen meten en berekenen we het risico op besmetting op basis van het soort aanwezige aerosolen. Aerosolen fungeren als transportmiddel voor een virus, bijvoorbeeld Covid. Je kunt aerosolen qua grootte opdelen in drie categorieën. De grote zijn aan zwaartekracht onderhevig en vallen naar beneden. De kleine zijn zo klein dat een virus te groot is om zich hierop te nestelen. Deze kleine aerosolen verdampen vrijwel gelijk. Aerosolen van de middencategorie zijn groot genoeg om een virus te kunnen dragen en toch zo licht dat ze niet aan zwaartekracht onderhevig zijn. Ze blijven als het ware zweven in de ruimte. Met onze apparatuur berekenen wij het risico op besmetting door te meten hoeveel aerosolen van de middencategorie er in een ruimte rondzweven. Juist het vaststellen van de omstandigheden was in de beginfase van de Covid-pandemie belangrijk. Alles werd rücksichtslos gesloten, omdat de overheid de omstandigheden wilde controleren. Nog steeds is het van belang om de kans op de overdracht van virussen en bacteriën in de gaten te houden.’
Cloud Garden zocht in het kader van SBIR de samenwerking op met Go2Sure: een bedrijf dat risico’s inschat, bijvoorbeeld over de besmettingskans in een ruimte. Oving: ‘Met Go2Sure ontwikkelden we een product: Air-Sure. De gegevens vanuit de sensor gaan door een risico-inschattingsfilter van Go2Sure. De uitkomst is zichtbaar op een scherm. Hierbij maken we onderscheid tussen vijf niveaus: van blauw (geen risico; de ruimte is veilig) tot rood (een groot risico, dus ga de ruimte uit). Kom je in een ruimte aan, bijvoorbeeld een sportkantine, dan kan je op een daar aanwezige tablet zien wat de stand van zaken is. Ook geven we op de tablet adviezen over te nemen maatregelen op basis van de score. Een mondkapje dragen, ventileren of minder mensen in de ruimte toelaten bijvoorbeeld. De ‘score’ is real time, dus kan gedurende de dag wisselen.’
Naast het gebruik van kleuren om de mate van ‘risico’ aan te geven, hebben Cloud Garden en Go2shore nog een functie ingebouwd. Oving: ‘Als de rekenregels veranderen, bijvoorbeeld omdat het besmettingsrisico lager is bij een gelijke samenstelling van de lucht, kunnen we het systeem hierop aanpassen. Zo geeft het niet alleen actuele scores weer, maar is het ook in de toekomst flexibel te gebruiken.’
Calculus
Het project van Calculus draait om een online beheerplatform. Dit platform brengt data vanuit diverse bronnen samen, verwerkt ze en maakt die visueel op dashboards. Op basis hiervan kan je direct actie ondernemen. Rob van Dun, CEO van Calculus: ‘Data kunnen rechtstreeks afkomstig zijn van sensoren in een stadion, maar ook van externe bronnen. Denk aan gegevens over het weer of data van bij een project betrokken partners. Een van onze grote projecten betreft de Johan Cruijff Arena. Wij zetten onze technologie hier in voor het meten van de luchtkwaliteit in de verschillende ruimten van het stadion en het monitoren en bewaken van (te volle) plekken.’
Calculus maakt gebruik van grote hoeveelheden data. Volgens Van Dun is dit de kracht van het systeem. ‘Juist doordat we zoveel gegevens combineren, bevat de uitkomst waardevolle inzichten op die direct toepasbaar zijn. Zeker toen Covid hoogtij vierde, functioneerde het uitstekend om bezoekers op een veilige manier toe te laten op sportevenementen en in te grijpen waar nodig. Nu energiebesparende maatregelen een hot topic is, onderzoeken we hoe we daaraan kunnen bijdragen met de uit data verkregen inzichten. Ook duurzaamheid heeft onze aandacht, zowel het verduurzamen van evenementen als dat van gebouwen, zoals circulaire kantoorgebouwen, bedrijfspanden en sportvenues. Zo groeien we steeds meer naar een innovatief beheerplatform dat inspeelt op actuele vraagstukken.’
iventionair
iventionair ontwikkelde een systeem om de luchtkwaliteit in binnensportruimtes onder alle omstandigheden te garanderen door te ventileren, reinigen en koelen op basis van algoritmes. Mede-eigenaar Francesco Franchimon: 'Gemeten wordt wat het infectierisico is op basis van de te verwachten hoeveelheid virusdeeltjes in de lucht. Afhankelijk van de intensiteit van de in de ruimte beoefende sport en het aantal sporters zorgt het systeem voor een zo optimaal mogelijke luchtkwaliteit. Het ventilatie- en het luchtreinigingssysteem zijn hierbij op elkaar afgestemd.'
De innovatie van iventionair kwam voort uit het sluiten van sportscholen en andere sportaccommodaties als Covid-maatregel. Franchimon: 'Die beweegredenen zijn op dit moment minder relevant maar luchtkwaliteit blijft natuurlijk altijd belangrijk. Wat dat betreft biedt ons systeem nog steeds een meerwaarde. Bovendien is het energiezuiniger dan domweg meer ventileren zonder te weten wat het effect hiervan is op de luchtkwaliteit, maar wel leidt tot een torenhoge energierekening.'
Iventionair zit dus zeker niet stil. 'Via Sportinnovator hebben we nieuwe netwerken aangeboord, ook internationaal. Zo zijn we nu bezig met een project in de Emiraten. Op termijn verwacht ik dat er in Nederland eveneens weer meer belangstelling komt voor ons systeem, bijvoorbeeld vanwege nieuwe wet- en regelgeving', aldus Frachimon. We zien nog volop kansen.'
Meer informatie
Kijk voor meer informatie op de websites van Air-Sure, Calculus en iventionair.
