Zo wordt live sport kijken nog leuker

Een gaslek in de olie-industrie razendsnel opspeuren door het sissende geluid eruit te filteren. Luidruchtige voertuigen signaleren in binnensteden. Het zijn slechts een paar voorbeelden waar de innovatie van Sorama de afgelopen vijftien jaar al voor wordt ingezet. Met behulp van geluidcamera’s breng je de locatie, het type geluid en de sterkte ervan in no-time in beeld. Net zoals bij een heat map zie je aan de hand van verschillende kleuren wat de geluidssterkte is.

Rick Scholte is oprichter en CEO van Sorama. ‘Tijdens het lichtfestival GLOW voerden we met een aantal studenten een project uit. Zodra bezoekers het Klokgebouw instapten, zagen ze het geluid dat ze maakten terug op de vloer als een soort regen in een vijver. Hoe harder het geluid, hoe meer licht. Het bleek een hit. Jong en oud had er plezier in om zoveel mogelijk licht te laten projecten. Het werd zelfs de most liked activiteit van het hele festival.’

Fan engagement

Het zette Scholte op een ander spoor. Die van fan engagement. Fan engagement draait om de betrokkenheid van fans bij een merk, artiest of persoonlijkheid en de interactie die ze hebben met hen hebben. In een stadion bijvoorbeeld leidt het tot meer sfeer.

Scholte: ‘Na het succes van GLOW legde ik de link met voetbalstadions. Wat als we de geluiden van de fans zouden opnemen en de frequentie daarvan zouden weergeven in de vorm van licht en op grote schermen? PSV had hier interesse in. Daarom startten we zo’n vier jaar geleden een pilot. Na Covid – toen de toeschouwers weer welkom waren – ging die echt goed van start.’

Het bleek een succes. ‘Iedere keer na een doelpunt van PSV zagen de toeschouwers in de herhaling op grote schermen een geluidskaart. Per vak zag je hoe hard er gejuicht was. Het sloeg enorm aan onder de supporters. Toen we een week bewust niet de geluidskaarten afbeeldden, kreeg de club tal van klachten. De fans wilden ze terug.’

Ook om ongewenst gedrag te voorkomen

Een aandachtspunt voor veel voetbalclubs is natuurlijk daarnaast het voorkomen van ongewenst gedrag als spreekkoren en discriminatie. Ook daarvoor wordt de innovatie van Sorama ingezet. 'Dat project, gesubsidieerd door Sportinnovator, is onderdeel van een groot actieplan genaamd OVIVI: Ons Voetbal Is Van Iedereen. In hun project is kunstmatige intelligentie zo geprogrammeerd dat het onbekende - en daarmee mogelijk ongewenste - spreekkoren van positieve fanliederen onderscheid. Is daar sprake van, dan komen die binnen bij de stadionbeveiliging. Zo kan die sneller ingrijpen als het uit de hand dreigt te lopen.’

Een volgende stap is het koppelen van de fan engagement-middelen en het negatieve gedrag. ‘In samenwerking met de afdeling bewegingswetenschappen van de TU/e onderzoeken we of fan engagement ook in te zetten is om publiek af te leiden als er een grimmige of agressieve sfeer dreigt. Zover zijn we nog niet, maar het zou natuurlijk de ideale combinatie zijn.’

Going USA

Binnenkort breidt Sorama haar fan engagement­-tak uit naar andere Nederlandse voetbalstadions. Daarnaast heeft het bedrijf grote plannen in Amerika. Als een van de vijf deelnemers van het Sports Tech Bridge to the US-programma hoopt Scholte op korte termijn flinke stappen te zetten.

‘In de VS is fan engagement al een volwaardig onderdeel van de sportcultuur. Make some noise zie je om de haverklap in beeld en kiss cams zijn eerder regel dan uitzondering. Daarom verwachten we dat we in Amerika nog makkelijker dan in Nederland voet aan de grond krijgen. Met verschillende partijen hebben we al voorgesprekken gehad. Er is ook al een aantal Amerikanen bij PSV langs geweest om te kijken naar de schermen en de effecten daarvan. In mei gaan wij opnieuw naar Florida en Texas. Ik verwacht dat we daarna daadwerkelijk starten met het plaatsen van installaties in een aantal stadions.’

Bob Heere is hoogleraar Sport Management aan de University of North Texas en was jurylid bij het selecteren van de deelnemers aan het programma: ‘Fan engagement  leeft al jaren in Amerika; Nederland loopt wat dat betreft een halve eeuw achter. Daar metingen op loslaten, is zeer relevant. Bovendien groeit de vraag naar het visualiseren van geluid om het in te zetten voor fan engagement. Rick Scholte is al meerdere keren overgekomen en die bezoeken leiden tot diverse contacten met potentiële afnemers. Ik heb er dan ook alle vertrouwen in dat Sorama in de VS een groot succes wordt.’

Verder dromen doet Scholte ook al. ‘Zeker in het basketbal, ijshockey en American football hebben we een wereld te winnen. Maar we kijken ook verder vooruit. In 2026 willen we in alle zestien stadions van het WK voetbal in Noord-Amerika hangen. En twee jaar later zijn de Olympische Spelen in Los Angeles. Ook dan hopen we zoveel mogelijk van onze innovatie in de verschillende stadions terug te zien.’

Meer informatie

Kijk voor meer informatie op de website van Sorama.